کد مطلب:225286 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:218
بیان اخباری که از خبرنگاران در باب مسمومیت حضرت رضا وارد است
اكنون به اخبار كسانی كه تشریح نموده اند كه امام رضا علیه السلام را مسموم نموده اند و مأمون مرتكب شده است اشارت می كنیم:
در نورالابصار به داستان هرثمة بن اعین مشروحا و شهادت به زهر و آمدن شتر سوار و نماز بر آن حضرت و بقیه ی حكایت كه مذكور نمودیم نگارش می دهد در فصول المهمه به همان داستان به التمام اشارت می نماید. ابن شهرآشوب در مناقب به حكایت هرثمه به طور مشروح خبر می دهد و در شرح شافیه ابی فراس تصریح بر شهادت آن حضرت به زهر جفای مأمون می نماید.
در ینابیع المودة و در تاریخ یافعی به مسمومیت آن حضرت در آب انار و یافعی در انگور رقم می نمایند. شیخ مفید در ارشاد به شهادت آن حضرت به زهر جفای مأمون تصریح می فرماید. در اعلام الوری به حكایت عبدالله بن بشیر و ابی الصلت هروی و هرثمة ابن اعین و شهادت به زهر جفا روایت می نمایند. و محمد بن طلحه شافعی به حكایت هرثمه و شهادت آن حضرت به زهر نگارش می دهد. در عیون اخبار به حكایت مذكور و شهادت آن حضرت تصریح می نماید. ابن خلكان می گوید سبب موت آن حضرت این بوده كه
[ صفحه 196]
آن حضرت انگوری تناول نمود و در اكلش اكثار فرمود و بعضی گفته اند انگور مسموم بود و از آن جهت علیل شد و وفات فرمود.
در بحارالانوار اخبار شهادت و اسباب شهادت و تغسیل و تكفین به زهر در انگور در زمان مأمون بر حسب اخبار مختلفه ابواب متعدده دارد. ابوالفرج در مقاتل به حكایت عبدالله بن بشیر و شهادت آن حضرت به زهر جفای مأمون و این كه چون آن حضرت بر مأمون سنگین آمد و آن حضرت را مسموم نمود و چنان بنمود كه روزی با آن حضرت طعامی كه ضرر نكرده بود بخوردند و علیل شدند و امام رضا علیه السلام همچنان علیل بماند تا شهید شد و به حكایت ابی الصلت هروی خبر می دهد و در روضة الشهداء به شهادت آن حضرت رقم می نماید و در ریاض الشهادة نیز به اخبار شهادت و مسمومیت آن حضرت من حیث المجموع اشارت می نماید.
و در بدایع الانوار به مسمومیت آن حضرت اظهار می كند و می گوید این كه بعضی انكار شهادت آن حضرت را می نمایند وجهی ندارد با این كه اخبار از رسول خدا و ائمه ی طاهرین صلوات الله علیهم در شهادت آن حضرت وارد است و ائمه ی هدی به جمله شهید شدند. و در تذكرة الائمة شهادت آن حضرت را به زهر رقم می نماید. و در نزهة الجلیس تصریح می كند كه آن حضرت را مأمون مسموم ساخت و در زینة المجالس تصریح می كند كه وفات آن حضرت به زهر مأمون عباسی بوقوع پیوست. و در حبیب السیر نیز وفات آن حضرت را به موجب قصد مأمون رقم می نماید و در زبدة التواریخ در اكثار تناول انگور و به قولی آن حضرت را در انگور زهر خورانیدند و شهید گردید مرقوم می دارد.
در روضة الصفا از اسباب كینه ی مأمون و زهر خورانیدن آن حضرت را به آب انار به دست مأمون و داستان ابوصلت و انگور زهردار و آمدن محمد تقی علیه السلام از مدینه به بالین پدر بزرگوار تا به پایان آن رقم شده است. و در مدینة المعاجیز به روایات مختلفه در چندین مقام به اخبار مذكوره و تصریح به كردار مأمون حكایت شده است و در جلاء العیون به تمام اخبار مسطوره و این كه مأمون قاتل است نگارش رفته. و در زبدة التصانیف به شهادت آن حضرت اشارت شده است. و در زبدة المعارف در تلو مطالب
[ صفحه 197]
متفرقه به شهادت آن حضرت شهادت داده است. و در كتاب تحفة المجالس نیز به شهادت آن حضرت به زهر جفای مأمون و خوشه انگور خبر می دهد مسعودی در مروج الذهب می نویسد آن حضرت در ایام خلافت مأمون مسموما در طوس شهید شد. و در بحرالجواهر می نویسد مأمون آن حضرت را زهر خورانید. و در كتب ادعیه و مزار و امثال آن «الصدیق الشهید و قتل الله من قتلك بالایدی و الالسن» و اخباری كه در ثواب زیارت آن حضرت وارد است و بسیاری از كتب مؤلفه جغرافیا و علوم دیگر كه بالمناسبة به شهادت آن حضرت نوشته شده است كه شرح آن موقع وجوب لزوم ندارد.
در نورالابصار به داستان هرثمة بن اعین مشروحا و شهادت به زهر و آمدن شتر سوار و نماز بر آن حضرت و بقیه ی حكایت كه مذكور نمودیم نگارش می دهد در فصول المهمه به همان داستان به التمام اشارت می نماید. ابن شهرآشوب در مناقب به حكایت هرثمه به طور مشروح خبر می دهد و در شرح شافیه ابی فراس تصریح بر شهادت آن حضرت به زهر جفای مأمون می نماید.
در ینابیع المودة و در تاریخ یافعی به مسمومیت آن حضرت در آب انار و یافعی در انگور رقم می نمایند. شیخ مفید در ارشاد به شهادت آن حضرت به زهر جفای مأمون تصریح می فرماید. در اعلام الوری به حكایت عبدالله بن بشیر و ابی الصلت هروی و هرثمة ابن اعین و شهادت به زهر جفا روایت می نمایند. و محمد بن طلحه شافعی به حكایت هرثمه و شهادت آن حضرت به زهر نگارش می دهد. در عیون اخبار به حكایت مذكور و شهادت آن حضرت تصریح می نماید. ابن خلكان می گوید سبب موت آن حضرت این بوده كه
[ صفحه 196]
آن حضرت انگوری تناول نمود و در اكلش اكثار فرمود و بعضی گفته اند انگور مسموم بود و از آن جهت علیل شد و وفات فرمود.
در بحارالانوار اخبار شهادت و اسباب شهادت و تغسیل و تكفین به زهر در انگور در زمان مأمون بر حسب اخبار مختلفه ابواب متعدده دارد. ابوالفرج در مقاتل به حكایت عبدالله بن بشیر و شهادت آن حضرت به زهر جفای مأمون و این كه چون آن حضرت بر مأمون سنگین آمد و آن حضرت را مسموم نمود و چنان بنمود كه روزی با آن حضرت طعامی كه ضرر نكرده بود بخوردند و علیل شدند و امام رضا علیه السلام همچنان علیل بماند تا شهید شد و به حكایت ابی الصلت هروی خبر می دهد و در روضة الشهداء به شهادت آن حضرت رقم می نماید و در ریاض الشهادة نیز به اخبار شهادت و مسمومیت آن حضرت من حیث المجموع اشارت می نماید.
و در بدایع الانوار به مسمومیت آن حضرت اظهار می كند و می گوید این كه بعضی انكار شهادت آن حضرت را می نمایند وجهی ندارد با این كه اخبار از رسول خدا و ائمه ی طاهرین صلوات الله علیهم در شهادت آن حضرت وارد است و ائمه ی هدی به جمله شهید شدند. و در تذكرة الائمة شهادت آن حضرت را به زهر رقم می نماید. و در نزهة الجلیس تصریح می كند كه آن حضرت را مأمون مسموم ساخت و در زینة المجالس تصریح می كند كه وفات آن حضرت به زهر مأمون عباسی بوقوع پیوست. و در حبیب السیر نیز وفات آن حضرت را به موجب قصد مأمون رقم می نماید و در زبدة التواریخ در اكثار تناول انگور و به قولی آن حضرت را در انگور زهر خورانیدند و شهید گردید مرقوم می دارد.
در روضة الصفا از اسباب كینه ی مأمون و زهر خورانیدن آن حضرت را به آب انار به دست مأمون و داستان ابوصلت و انگور زهردار و آمدن محمد تقی علیه السلام از مدینه به بالین پدر بزرگوار تا به پایان آن رقم شده است. و در مدینة المعاجیز به روایات مختلفه در چندین مقام به اخبار مذكوره و تصریح به كردار مأمون حكایت شده است و در جلاء العیون به تمام اخبار مسطوره و این كه مأمون قاتل است نگارش رفته. و در زبدة التصانیف به شهادت آن حضرت اشارت شده است. و در زبدة المعارف در تلو مطالب
[ صفحه 197]
متفرقه به شهادت آن حضرت شهادت داده است. و در كتاب تحفة المجالس نیز به شهادت آن حضرت به زهر جفای مأمون و خوشه انگور خبر می دهد مسعودی در مروج الذهب می نویسد آن حضرت در ایام خلافت مأمون مسموما در طوس شهید شد. و در بحرالجواهر می نویسد مأمون آن حضرت را زهر خورانید. و در كتب ادعیه و مزار و امثال آن «الصدیق الشهید و قتل الله من قتلك بالایدی و الالسن» و اخباری كه در ثواب زیارت آن حضرت وارد است و بسیاری از كتب مؤلفه جغرافیا و علوم دیگر كه بالمناسبة به شهادت آن حضرت نوشته شده است كه شرح آن موقع وجوب لزوم ندارد.